ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների և ՀՀ ֆինանսների նախարարությունների համատեղ ջանքերով այսօր տեղի է ունեցել «Մասնակցային բյուջետավորումը տեղական մակարդակում» խորագրով համաժողովը:
Այն մեկտեղել էր Հայաստանից և արտերկրից շուրջ 150 մասնակիցների, այդ թվում՝ քաղաքականություն մշակողների, մարզպետարանների, համայնքապետարանների, քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների, փորձագետների և քաղաքացիների՝ քննարկելու մասնակցային բյուջետավորման դերը տեղական ժողովրդավարության և հանրային մասնակցության ամրապնդման գործում:
Մասնակցային բյուջետավորումը հնարավորություն է ընձեռում քաղաքացիներին մասնակցել համայնքային բյուջեի հատկացմանը, ինչը խթանում է որոշումների կայացման գործընթացում համայնքի բնակիչների ավելի մեծ ներգրավվածությունն ու թափանցիկ կառավարումը:
Համաժողովի մասնակիցները ներկայացրել են այս մոտեցման կարևորությունն ու ազդեցությունը տեղական զարգացման և հանրային վստահության բարձրացման գործում:
Համաժողովին ներկա էին ՀՀ ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանը, ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարի տեղակալ Վաչե Տերտերյանը, Հայաստանում Շվեյցարիայի դեսպան Լուկաս Ռոզենկրանցը, Հայաստանում Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության դեսպանության տնտեսական համագործակցության և զարգացման բաժնի ղեկավար Կատրին Բուդեր-Փելցը և այլք։
«Մենք մշտապես կարևորում ենք նման նախաձեռնությունները, քանի որ այն տալիս է իր դրական արդյունքները, և համայնքային կառավարման ոլորտը դառնում է առավել քաղաքացիակենտրոն, հաշվետու, թափանցիկ, նորարար և մասնակցային, ինչը կարևոր նախապայման է որոշումների կայացման գործընթացներում քաղաքացիների ներգրավվածության ամրապնդման և տեղական ժողովրդավարության զարգացման համար»,- համաժողովին ընդգծել է ՏԿԵ նախարարի տեղակալ Վաչե Տերտերյանը։
Շվեյցարիայի դեսպան Լուկաս Ռոզենկրանցը նշել է, որ մասնակցային բյուջետավորումը բյուջեի հատկացման մասին որոշումներում քաղաքացիների ներգրավման միջոցով նպաստում է համայնքների զարգացմանը և խթանում սեփականատիրության զգացումը:
Հայաստանում Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության դեսպանության տնտեսական համագործակցության և զարգացման բաժնի ղեկավար Կատրին Բուդեր-Փելցը շեշտել է, որ մասնակցային բյուջետավորումը կարևոր գործիք է, որը նպաստում է ավելի մեծ թափանցիկության և հաշվետվողականության ապահովմանը:
Համաժողովի ընթացքում ներկայացվել է նաև միջազգային լավագույն փորձը․ Գերմանիայից, Վրաստանից, Ուկրաինայից և Լեհաստանից ժամանած փորձագետները խոսել են իրենց երկրներում կիրառված արդյունավետ մոդելների և մոտեցումների մասին:
Միջոցառման նպատակն էր բարձրացնել իրազեկությունը մասնակցային բյուջետավորման առավելությունների մասին, նպաստել մասնակիցների միջև երկխոսությանը, ձևավորել գործընթացի բարելավման առաջարկներ: Համաժողովը միտված էր նաև նպաստելու տարբեր երկրների համայնքապետարանների, հայ և միջազգային փորձագետների միջև համագործակցությանը՝ խթանելու ժողովրդավարական կառավարումն ու հանրային մասնակցությունը:
Համաժողովն իրականացվել է «Լավ կառավարում հանուն տեղական զարգացման Հարավային Կովկասում» ծրագրի աջակցությամբ:
Այն իրականացնում է Գերմանական միջազգային համագործակցության ընկերությունը (GIZ)՝ Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության տնտեսական համագործակցության և զարգացման նախարարության աջակցությամբ և Հայաստանում՝ Շվեյցարիայի զարգացման և համագործակցության գործակալության (ՇԶՀԳ) համաֆինանսավորմամբ:
Ծրագրի հիմնական գործընկերն է ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունը։ 2022 թվականից ի վեր ծրագիրն աջակցել է ՀՀ Կառավարությանը` «Բաց կառավարման գործընկերություն» նախաձեռնության 2022-24թթ. գործողությունների ծրագրի շրջանակում տեղական մակարդակում մասնակցային բյուջետավորման (ՄԲ) ներդրման գործում։ Իրականացված աշխատանքները ներառել են մեթոդական ուղեցույցի մշակում, ՄԲ հարթակի ներդրում համայնքներում, և գործընթացի փորձարկում չորս համայնքներում՝ Աբովյան, Արմավիր, Աշտարակ և Ջերմուկ:
Հանրային մասնակցության առավելություններն ընդգծելու,տեղական զարգացումը խթանելու նպատակով այդ համայնքներում ծրագիր համաֆինանսավորել է նաև քաղաքացիների կողմից առաջարկված մի քանի նախաձեռնությունների իրականացումը: Պիլոտային փուլի արդյունավետ իրականացման արդյունքում ՀՀ Կառավարությունը որոշում է ընդունել՝ մասնակցային բյուջետավորմամբ ձևավորված ծրագրերի իրականացման նպատակով ՀՀ 2024 թ․ պետական բյուջեից չորս պիլոտային համայնքներին 500 միլիոն դրամ հատկացնելու մասին:
2024 թ․ ծրագրի աշխարհագրությունն ընդլայնվել է՝ աջակցելով մասնակցային բյուջետավորման ներդրմանը Հայաստանի ավելի քան 17 համայնքներում:
