Երկօրյա պաշտոնական այցով Չեխիայի Հանրապետությունում գտնվող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հանդիպում է ունեցել այդ երկրի կառավարության ղեկավար Պետր Ֆիալայի հետ: Նախ տեղի է ունեցել վարչապետ Փաշինյանի դիմավորման պաշտոնական արարողությունը, հնչել են երկու երկրների պետական օրհներգերը, որից հետո վարչապետները ողջունել են պատվիրակությունների անդամներին:
.jpg)
Այնուհետև տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի և Պետր Ֆիալայի առանձնազրույցը, որից հետո բանակցությունները շարունակվել են ընդլայնված կազմերով` պաշտոնական ճաշի շրջանակում:
Հանդիպմանը քննարկվել են հայ-չեխական հարաբերությունների հետագա զարգացմանն ու ընդլայնմանը վերաբերող հարցերի լայն շրջանակ: Մասնավորապես, անդրադարձ է կատարվել քաղաքական, տնտեսական, հումանիտար ոլորտներում փոխգործակցությանը և դրանց խորացման հեռանկարներին:
Վարչապետ Փաշինյանն անդրադարձել է Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի ապօրինի շրջափակման հետևանքով Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամին և կարևորել միջազգային հանրության հետևողական արձագանքը տեղի ունեցողին:
Հանդիպումից հետո Նիկոլ Փաշինյանը և Պետր Ֆիալան ԶԼՄ ներկայացուցիչների համար հանդես են եկել բանակցությունների արդյունքներն ամփոփող հայտարարություններով և պատասխանել նրանց հարցերին:
Չեխիայի Հանրապետության վարչապետ Պետր Ֆիալա -
Բարի օր տիկնայք և պարոնայք:
Շատ ուրախ եմ, որ կրկին հնարավորություն ունեմ ողջունելու Հայաստանի Հանրապետության վարչապետին այստեղ՝ Պրահայում: Շատ ուրախ եմ, քանի որ այս տարի նշում ենք մեր գերազանց դիվանագիտական հարաբերությունների 30-ամյակը:
Վարչապետի հետ նախորդ հանդիպման ժամանակ համաձայնեցինք, որ շատ բարձր ենք գնահատում մեր բարիդրացիական հարաբերությունները: Մենք համաձայնեցինք, որ ժողովրդավարական միևնույն արժեքները կրող ենք, և դա հաստատեցինք՝ հիմա ստորագրելով մեր դիվանագիտական հարաբերությունների մասին համատեղ հայտարարությունը: Երկու կողմերն էլ հույս ունեն, որ համագործակցությունը կընդլայնվի և կխորանա տարբեր ոլորտներում:
.jpg)
Երբ նշում եմ, որ ժողովրդավարական նույն արժեքներն ենք կրում՝ ես դա հենց այնպես չեմ ասում, ինքնանպատակ հայտարարություն չէ դա, մենք պետք է գնահատենք՝ ինչպիսի դեր ունի Հայաստանը տարածաշրջանում: Մենք պետք է նաև գնահատենք այն հանգամանքը, որ Եվրոպական խորհրդարանն այս տարի մարտին զեկույց հրապարակեց, որում ընդգծեց, որ Հայաստանը տարածաշրջանում առաջատարն է ժողովրդավարության առումով:
.jpg)
Նման բաները հենց այնպես տեղի չեն ունենում, պետք է այդ ուղղությամբ աշխատանք տանել, մենք պետք է անպայման սատարենք, աջակցենք այդ դիրքորոշմանը, այդ իրավիճակին և աջակցենք երկրին: Ես համոզված եմ, որ դրա արտացոլումը կտեսնենք մեր երկու երկրների հարաբերություններում, ինչպես նաև Հայաստանի և Եվրամիության հարաբերություններում: Հայաստանն այս կերպ առաջ է գնում, ավելի բարձր մակարդակի է բարձրանում, և սա շահագրգռող գործոն է լրացուցիչ հետագա բարեփոխումների համար:
.jpg)
2022 թվականի հոկտեմբերին վարչապետը մասնակցեց «Եվրոպական քաղաքական համայնքի» առաջին գագաթնաժողովին: Այդ գագաթնաժողովում մենք խոսեցինք բազմաթիվ գլոբալ հարցերի, տարբեր մարտահրավերների մասին և կարողացանք նաև կազմակերպել վարչապետի հանդիպումն Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի հետ: Այդ իմաստով, Պրահան դարձավ այն վայրերից մեկը, որտեղ փորձ է արվել հայ-ադրբեջանական հարաբերություններում քայլ կատարել դեպի առաջ:
Մեր վերափոխման համագործակցության ծրագրում Հայաստանն առաջնահերթ երկրների շարքում է: Այդ ծրագիրը հիմնականում վերաբերում է քաղաքացիական հասարակությանը, մարդու իրավունքներին և անկախ մեդիաներին աջակցելուն: Նշեցի արդեն, որ Չեխիայի Հանրապետության և Հայաստանի միջև գոյություն ունեն բարիդրացիական հարաբերություններ, հաջող հարաբերություններ, որոնք մենք ուզում ենք էլ ավելի խորացնել:
Մենք նաև տեսնում ենք մեր համագործակցությունը խորացնելու լրացուցիչ հնարավորություններ տնտեսության ոլորտում, գիտության, հետազոտությունների և կրթության բնագավառներում: Նշեմ մի քանի ոլորտներ, օրինակ, միջուկային էներգետիկան և ընդհանրապես էներգետիկան: Միջուկային էներգետիկան շատ կարևոր է Չեխիայի Հանրապետության, ինչպես նաև Հայաստանի համար: Չեխ գիտնականները ներգրավված են Մեծամորի ատոմակայանի անվտանգության բարելավման աշխատանքներին, մեր փորձագետներն ընթացիկ վերանորոգումներին մասնակցում են, և դա մեր հաջողված համագործակցության օրինակ է:
Չեխիայի Հանրապետությունը կարող է նաև բարձրակարգ շատ տեխնոլոգիաներ առաջարկել Հայաստանին, օրինակ, խելացի քաղաքների բնագավառում: Մենք մեր խելացի քաղաքների տեխնոլոգիաները ներկայացրեցինք նախորդ տարի կոնֆերանսի ընթացքում, որը կազմակերպել ենք Արևելյան գործընկերության պետությունների համար: Ուրախ ենք նաև տեսնել, որ մեր համագործակցությունն ավիացիայի բնագավառում շարունակում է խորանալ: Կա ծրագիր, հնարավոր է, որ արտադրվեն «Balus Tech» ընկերության փոքր օդանավեր Ստեփանավան քաղաքում, որտեղ երկրաշարժից հետո կառուցվել է օդանավակայան:
Մի քանի կարևոր այլ հանգամանքներ էլ կան, չեխ-հայկական միջկառավարական հանձնաժողովի 6-րդ նիստն է տեղի ունենալու այստեղ` Պրահայում: Դա միջկառավարական հանձնաժողով է, որը զբաղվելու է տնտեսական և արդյունաբերական համագործակցության հարցերով: Այդ հանդիպման ժամանակ, բնականաբար, համագործակցության այլ ոլորտներ էլ կբացվեն:
Ես նաև ուրախ եմ, որ մեր հասարակությունները շատ ավելի լավ են հիմա կարողանում իրար ճանաչել, մեր ժողովուրդներն ավելի շատ հնարավորություններ ունեն տեղեկանալու, իմանալու, սովորելու հայկական մշակույթի մասին, Հայոց լեզվի մասին: Երկու նախաձեռնություններ, թարմ նախաձեռնություններ հիշատակեմ: Առաջինը, Մասարիկի համալսարանում՝ Չեխիայի Հանրապետությունում, այս տարվա փետրվարին հայկական արվեստի և մշակույթի բաժին բացվեց, կամ ամբիոն և Կառլի համալսարանում ապագայում կրկին վերսկսելու են դասավանդել Հայոց լեզուն:
Տեսնում եք, տիկնայք և պարոնայք, մեր երկու երկրները բազմաթիվ ուղղություններով են համագործակցում հասարակական տարբեր բնագավառներում՝ մշակույթ, կրթություն, գիտահետազոտական աշխատանքներ, և դա հրաշալի է:
Մենք անուշադրության չենք մատնում բոլոր այն խնդիրները և մարտահրավերները, որոնք Հայաստանի առջև ծառացած են: Մենք տեղյակ ենք բարդ իրավիճակի մասին, քաղաքական իրավիճակը, անվտանգության, աշխարհագրական: Մենք մտահոգված ենք Լեռնային Ղարաբաղում մարդասիրական իրավիճակով, որի պատճառը Լաչինի միջանցքի շրջափակումն է: Մենք այդ հարցում համաձայն ենք Եվրամիության դիրքորոշման հետ: Մենք հավատացած ենք, որ պետք է բոլոր հնարավոր քայլերը ձեռնարկվեն, որպեսզի խաղաղություն և կայունություն հաստատվի Լեռնային Ղարաբաղում և ամբողջ Կովկասի տարածաշրջանում:
Ինչ վերաբերում է տարածքային ամբողջականությանը և Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև քննարկումներին, ապա մենք կարևորում ենք այն հանգամանքը, որ կնքվի խաղաղության պայմանագիր, որն ընդունելի կլինի բոլոր կողմերի համար: Վարչապետի հետ մեր քննարկումների միջոցով ես հասկացա, որ Հայաստանը, ինչ խոսք, հետաքրքրված է խաղաղությունը և կայունությունը տարածաշրջանում ամրապնդելու հեռանկարով: Հայաստանը շատ է հետաքրքրված, որպեսզի տևական լուծումներ լինեն, տևական լուծում գտնվի:
Կրկին շնորհակալ եմ, պարոն վարչապետ, այցի համար, շնորհակալ եմ, որ բաց և անկեղծ քննարկում ինձ հետ ունեցաք, շնորհակալություն չեխ-հայկական հարաբերությունների զարգացման համար, շնորհակալություն, որ նոր այլ ոլորտներ ենք որոնում համագործակցելու համար: Եվ ես կարող եմ հավաստիացնել, որ Չեխիայի Հանրապետությունն իր միջազգային քաղաքականության մեջ, միջազգային բոլոր հարթակներում կկատարի անհրաժեշտ քայլեր, որպեսզի Ձեզ օգնենք տևական կայունության և խաղաղության հասնելու ձեր երկրում:
Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան –
Մեծարգո վարչապետ,
Լրատվամիջոցների հարգելի ներկայացուցիչներ,
Տիկնայք և պարոնայք,
Ուրախ եմ այսօր գտնվել Չեխիայի Հանրապետությունում՝ պաշտոնական այցով։ Այցը տեղի է ունենում Հայաստանի և Չեխիայի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-րդ տարեդարձի առիթով։ Հայաստանը մեծապես կարևորում է Չեխիայի հետ հարաբերությունների շարունակական զարգացումն ու ամրապնդումը, ինչի համար առկա են բոլոր նախադրյալները: Դրա մասին են վկայում նաև մեր երկրների միջև բարձրաստիճան փոխայցելությունները:
Գոհունակությամբ պետք է արձանագրեմ, որ մեր ժողովուրդների՝ ընդհանուր արժեհամակարգի վրա հիմնված բարեկամական հարաբերությունները հետևողական աշխատանքի շնորհիվ շարունակում են ամրապնդվել և խորանալ:
Խորին երախտագիտությունս եմ հայտնում պարոն Ֆիալային՝ հրավերի և ջերմ ընդունելության համար: Այսօր ես և պարոն վարչապետը կառուցողական մթնոլորտում ունեցել ենք բավական հագեցած քննարկումներ, որոնք ներառում են երկկողմ համագործակցության ամենատարբեր ոլորտներ։ Երկկողմ օրակարգից զատ անդրադարձել ենք նաև անվտանգային և տարածաշրջանային նշանակության հարցերի:
Բարձր եմ գնահատում մեր երկու երկրների միջև առկա համագործակցությունն ինչպես երկկողմ, այնպես էլ բազմակողմ ձևաչափերում, այդ թվում՝ Հայաստան-ԵՄ գործընկերության համատեքստում, ինչպես նաև Չեխիայի գործուն աջակցությունն այդ հարաբերությունների զարգացմանը:
Վարչապետ Ֆիալային շնորհակալություն եմ հայտնել Հայաստանի ժողովրդավարությանն աջակցելու համար: Այս համատեքստում ընդգծել եմ Չեխիայի աջակցությունը Հայաստանի տարածքում՝ Ադրբեջանի հետ սահմանի երկայնքով ԵՄ երկարաժամկետ մոնիտորինգի առաքելություն տեղակայելու որոշմանը:
Ցավով պետք է նշեմ, որ ի հեճուկս բոլոր ջանքերի իրավիճակը մեր տարածաշրջանում շարունակում է մնալ լարված: Դրա պատճառն այն է, որ չնայած հանրահայտ պայմանավորվածություններին, Ադրբեջանը շարունակում է ուժի և ուժի սպառնալիքի կիրառման քաղաքականությունը, անընդհատ էսկալացնելով իրավիճակը Հայաստանի հետ սահմանին, Լեռնային Ղարաբաղում և Լաչինի միջանցքում:
Լաչինի միջանցքում անցակետ տեղադրելու Ադրբեջանի որոշումը, և դրան նախորդած միջանցքի արգելափակումը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության և Արդարադատության միջազգային դատարանի՝ փետրվարին կայացված միջանկյալ որոշման կոպիտ խախտում են: Արդեն չորս ամիս Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը զրկված է ազատ տեղաշարժի հնարավորությունից: Ավելին՝ Ադրբեջանը խափանել է Լեռնային Ղարաբաղի բնական գազի և էլեկտրական էներգիայի մատակարարումը: Սնունդը Լեռնային Ղարաբաղում վաճառվում է կտրոններով և այսպիսով այնտեղ հաստատված է հումանիտար ճգնաժամ:
Մենք կարծում ենք, որ միջազգային հանրությունը պետք է իրավիճակի հստակ և հասցեական գնահատական տա, մանավանդ որ մեր գնահատմամբ Ադրբեջանի վերը նշված գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղում հայերի էթնիկ զտումներ իրականացնելու նախապատրաստություններ են: Այս համատեքստում, Լեռնային Ղարաբաղ և Լաչինի միջանցք միջազգային փաստահավաք խմբի առաքումը համարում ենք անհրաժեշտ:
Միևնույն ժամանակ ցանկանում եմ ընդգծել, որ ի հեճուկս բոլոր դժվարությունների` Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է խաղաղության օրակարգը: Մենք կարծում ենք, որ խաղաղությունը մեր տարածաշրջանում այլընտրանք չունի և ոչ միայն նպատակ է, այլև միջոց ժողովուրդների և պետությունների հարաբերությունների կարգավորման և հետագա զարգացման համար:
Մենք լիարժեք ներգրավված ենք Ադրբեջանի հետ բանակցային գործընթացում և առաջիկայում էլ ներգրավված կմնանք, տրամադրված լինելով արդյունքներ գրանցել և ոչ թե բանակցել բանակցելու համար: Այս նպատակին հասնելու համար մենք հույս ունենք, որ Ադրբեջանը կհրաժարվի ուժի և ուժի սպառնալիքի կիրառման քաղաքականությունից և ակնկալում ենք, որ միջազգային հանրությունը նույնպես Ադրբեջանին ուղղված նման ուղերձով հանդես կգա:
Հարգելի՛ ներկաներ,
Հայաստանը և Չեխիան ունեն սերտ փոխգործակցության համար անհրաժեշտ իրավական արդյունավետ գործիքակազմ, առկա են երկկողմ հարաբերությունների առավել խորացման համար անհրաժեշտ նախադրյալները, ինչը դուք նույնպես իրավացիրորեն ընդգծեցիք:
Այսօր Պրահայում անց է կացվում հայ-չեխական միջկառավարական հանձնաժողովի հերթական՝ վեցերորդ նիստը, որի շրջանակներում կանցկացվի նաև հայ-չեխական գործարար համաժողով։ Վստահ եմ, որ թե՛ վերոնշյալ նիստը, թե՛ գործարար համաժողովը, էլ ավելի կնպաստեն հայ-չեխական տնտեսական հարաբերությունների ընդլայնմանը։ Հայաստանը մեծապես կարևորում է մեր երկու երկրների՝ տնտեսական, առևտրային և ներդրումային ոլորտներում առկա ներուժի առավել արդյունավետ օգտագործումը, և մենք հետաքրքրված ենք բոլոր այն ուղղություններով համագործակցության զարգացմամբ, որոնք դուք թվարկեցիք:
Եզրափակելով խոսքս՝ ցանկանում եմ կրկին շնորհակալություն հայտնել ցուցաբերած ջերմ ընդունելության համար: Վստահ եմ, որ այս այցը նոր որակ և բովանդակություն կհաղորդի հայ-չեխական հարաբերություններին: Շնորհակալություն:
Հարց-«Արմենպրես» լրատվական գործակալություն– Իմ հարցը վերաբերում է երկու երկրների տնտեսական գործակցությանը: Երբ առևտրատնտեսական ցուցանիշներին նայում ենք, 2022 թվականին, իհարկե, աճ գրանցվել է նախորդ տարվա համեմատ, բայց ցուցանիշները, կարծես, համեստ են, և հիմնական կառուցվածքում բաժին է ընկնում Չեխիայից Հայաստան ներկրումը, իսկ Հայաստանից Չեխիա ավելի փոքր է ցուցանիշը: Որտե՞ղ եք տեսնում խնդիրները և ի՞նչ առաջնահերթություններ կնշեք առաջիկայում երկու կողմերի տնտեսական հարաբերություններն ակտիվացնելու ուղղությամբ:
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան - Մենք, իհարկե, քննարկել ենք նաև այդ օրակարգը և խոսել ենք Հայաստանից դեպի Չեխիայի շուկա արտահանման ակտիվացման վերաբերյալ: Իհարկե, շնորհակալ եմ վարչապետ Ֆիալային այդ գործում աջակցություն ցուցաբերելու պատրատակամության համար:
Իհարկե, մենք Հայաստանում նույնպես այդ հարցերը քննարկում ենք: Եվրամիության շուկա մուտք գործելու հետ կապված կան և՛ քաղաքական, և՛ տնտեսական և՛ այլ խնդիրներ, բայց այս ուղերձը հղելով հիմնականում մեր տնտեսությանը, ես կարծում եմ, որ ինչպես Հայաստանում բազմիցս առիթ եմ ունեցել նշելու, կարևոր է, որ մենք մեր արտադրության և արտադրանքի որակի ստանդարտները շարունակաբար բարձրացնելու ուղղությամբ աշխատենք: Չնայած հիմա էլ կարող ենք արձանագրել, որ կան արտադրանքներ, որոնք արդեն իսկ այսօր իրենց ստանդարտներով կարող են մրցունակ լինել Չեխիայի շուկայում: Մեր դեսպանները հանդիպման ընթացքում հաստատեցին, որ այդ պոտենցիալը կա, և իրենք էլ խոստացան, որ ակտիվ կզբաղվեն այդ հարցով:
Չեխիայի վարչապետ Պետր Ֆիալա – Ես միայն կուզեի ասել, որ մենք ուրախ ենք, որ առևտրի ծավալն ավելանում է. 2022-ին քիչ չափով չի ավելացել՝ 157 տոկոսով է իրականում ավելացել, դա արտաքին առևտրի կտրուկ ավելացում է: Եվ դա լավ է: Իհարկե, Դուք իրավացի եք, երբ ասում եք, որ ամբողջովին հավասարակշռված չէ արտաքին առևտրաշրջանառությունը: Մենք խոսեցինք նաև այն մասին, թե ինչ ապրանքներ կարող են հետաքրքիր լինել արտահանվելու համար Չեխիայի շուկա: Ես կարծում եմ, որ մենք կազմել ենք այդ ապրանքների համապատասխան ցուցակը:
Ինչ վերաբերում է երկուստեք առևտուրն ավելացնելուն, դա բազմաթիվ հանգամանքների հետ է կապված: Օրինակ՝ մենք պայմանավորվեցինք, որ ցանկանում ենք կապերը խորացնել. խորացնել կապերը ժողովուրդների միջև, զբոսաշրջությունը: Այդ ամենը կնպաստի փոխադարձ երկուստեք համագործակցությանը և վստահության ամրապնդմանը: Ի վերջո մարդիկ ձեր ապրանքները նաև ավելի գրավիչ կհամարեն: Ես կարծում եմ, որ նաև այլ քայլեր և միջոցառումներ էլ են ձեռնարկվում առևտրի և տնտեսական միջոցառումներից զատ, որոնք կնպաստեն առևտրաշրջանառության բալանսի բարելավմանն ապագայում:
Հանրային հեռուստաընկերություն- Հարցս ուղղված է երկու վարչապետներին: Նախ պարոն Ֆիալա, արդեն խոսվեց Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար իրավիճակի մասին, նշեցիք, որ պարոն Փաշինյանի հետ զրույցից հասկացել եք, որ Հայաստանը պատրաստակամ է խաղաղության հաստատմանը և գնում է դեպի դա, փոխարենն Ադրբեջանը շարունակում է սպառնալիքները` Լաչինի միջանցքում անցակետ է տեղադրում, հռետորաբանությունն է անընդհատ կոշտացնում, Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ ագրեսիա է իրականացնում: Որքանով է այս պայմաններում հնարավոր գնալ խաղաղության, ինչպես եք գնահատում Ադրբեջանի այս գործողությունները: Եվ նաև, արդյոք անհրաժեշտություն չեք տեսնում Ադրբեջանի իշխանության, ղեկավարության նկատմամբ պատժամիջոցների կիրառման: Նաև պարոն Փաշինյան, ինչպե՞ս է հնարավոր այս պարագայում գնալ խաղաղության Ադրբեջանի հետ:
Չեխիայի վարչապետ Պետր Ֆիալա- Չեխիայի Հանրապետությունը կարող է աջակցել և կաջակցի խաղաղության նախաձեռնություններին ու այն ջանքերին, որոնք կհանգեցնեն տարածաշրջանում կայունացման: Ավելի վաղ, իմ ներածական խոսքում, Հայաստանի և Ադբեջանի տարածքային ամբողջականության, ինքնիշխանության ճանաչման մասին, ասացի, որ հիմնարար նշանակություն ունի: Այստեղ՝ Պրահայում, քայլ արվել է Եվրոպական քաղաքական համայնքի առաջին գագաթնաժողովի ընթացքում, որի հյուրընկալելու պատիվը ես ունեցել եմ:
Դա պատմական հանգրվան կարելի է համարել երկու երկրների հարաբերություններում: Իհարկե, իրավիճակի համար նպաստավոր չէր լինի, եթե ես միակողմանիորեն գնահատեի, թե ով և ինչպես է խախտում, ինչը: Մեր ընդհանուր նպատակը, Չեխիայի և Եվրամիության անդամ պետությունների միասնական նպատակն է` հասնել կայունության տարածաշրջանում և մնայուն, տևական խաղաղության, որը նշանակում է նաև երաշխավորել Հայաստանի իրավունքները, երաշխավորել հայերի իրավունքները: Դա կարևոր հանգամանք է:
Մենք կոնկրետ քայլեր այս ուղղությամբ արել ենք: Չեխիայի Հանրապետությունը նպաստել է մոնիթորինգի առաքելության տեղակայմանը, չեխ փորձագետներ կան առաքելության կազմում: Մենք պատրաստ ենք մասնակցել նաև այլ միջոցառումների, այլ համանման աշխատանքների, որոնք կնպաստեն իրավիճակի լարվածության թոթափմանը և թույլ կտան հասնելու տևական և մնայուն խաղաղության և խաղաղ լուծման:
Վարչապետն ինձ մանրամասնորեն տեղեկացրեց իր քայլերի մասին և թե ինչպես է ինքը տեսնում իրավիճակը, ինչպես են ընթանում բանակցությունները: Ես կարծում եմ՝ սա շատ արժեքավոր է ինձ համար, քանի որ յուրահատուկ հնարավորություն ունեմ այդ տեղեկությունները փոխանցելու եվրոպացի իմ գործընկերներին, և դրա հիման վրա կարող ենք դիտարկել ու պարզել, թե ինչ քայլեր պատշաճ կլինեն, ինչ քայլերով Եվրամիությունը կարող է աջակցել մշտական և տևական խաղաղության ջանքերին տարածաշրջանում:
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյան- Շնորհակալ եմ, հարգելի լրագրողներ, մեծարգո պարոն վարչապետ, ես վերջին շրջանում, հատկապես մեր խորհրդարանական քննարկումների հարթակից անընդհատ ասում եմ, որ հարցերին կարելի է պատասխանել, վերաբերվել և արձագանքել մի քանի դիտանկյուններից:
Եվ ես փորձում եմ վերջին շրջանում նաև մեր ունեցած խոսակցությունների համատեքստում այլ դիտանկյուններ նույնպես փորձարկել, բացի ակնհայտից: Այն ինչ հարգաժան լրագրողն ասաց իր հարցի մեջ, բացարձակ և լիարժեք ճշմարտություն է, բայց դիտանկյունի տեսակետից ես հետևյալն եմ ասում՝ Ձեր հարցի մեջ Դուք, այո, նաև իրավացիորեն գուցե հարցականի տակ եք դնում կամ հարց եք տալիս այս պայմաններում խաղաղության հնարավորության մասին:
Ես դիտանկյունը փոխելու տրամաբանությամբ կուզեի նկատել, որ Ձեր հարցը և բովանդակությունն ընդգծում է խաղաղության անհրաժեշտությունը, որովհետև հենց մի կողմից՝ կարելի է ասել, թե այս պայմաններում ինչպես է հնարավոր խաղաղությունը, բայց մյուս կողմից՝ դրանից ելնելով, կարելի է ընդգծել, որ խաղաղությունն անհրաժեշտ է: Հենց այդ և նմանատիպ իրադարձություններին մենք փորձում ենք ունենալ ոչ միայն ակնհայտ տեսակետ, ոչ միայն մոտենալ ակնհայտ տեսակետից, այլև փորձել մեկ ուրիշ դիտանկյունից էլ նայել: Եվ ես Ձեր հարցին, նաև այս հարթակն օգտագործելով, և նաև հեղինակավոր գործընկերոջ ներկայությամբ ուզում եմ հենց այդ ընդգծել, որ այդ ամեն ինչն իրականում ընդգծում է խաղաղության անհրաժեշտությունը, և մենք պետք է սպասարկենք այդ անհրաժեշտությունը, մեր քաղաքականությունը կառուցենք այդ անհրաժեշտության նկատմամբ ճիշտ դիրքավորվելով:
Չեխական լրատվամիջոցի հարց- Վարչապետ Ֆիալա, Դուք արդեն նշեցիք Լաչինի միջանցքի արգելափակումը։ Ես կրկին ուզում եմ Ձեզ հարցնել՝ Չեխիայի կառավարությունն ինչու է լռում, չեխական լրատվամիջոցները ինչու են լռում, ինչով կարող է Չեխիան ազդել Ադրբեջանի վրա և ինչու Եվրոպական Միությունը պատժամիջոցներ չի կիրառում, քանի որ մենք այս առումով առաջընթաց չենք տեսնում։
Չեխիայի վարչապետ Պետր Ֆիալա- Ես այն կարծիքին եմ, որ պետք է շարունակենք ձեռնարկել քայլեր, որոնք կհանգեցնեն խաղաղ լուծման, մենք սրա համար էլ հնարավորություն ստեղծել ենք Պրահայում, աջակցում ենք Հայաստանի ջանքերին՝ միտված խաղաղ լուծմանը։ Կարծում եմ, որ չպետք է այս ճանապարհին խոչընդոտները դիտարկենք կամ խնդիրները, ընդհակառակը՝ պետք է փորձենք տևական խաղաղության հասնել, իսկ դա անելու համար մեզ անհրաժեշտ է նաև մյուս կողմը. մեզ պետք են ադրբեջանցիները, մեզ պետք է երկու կողմերից էլ բարի կամք։ Այդպես չէ, թե մենք լուռ կմնանք և չենք մեկնաբանի։ Բացման խոսքի ընթացքում արդեն ասացի, որ մենք Լեռնային Ղարաբաղի մարդասիրական իրավիճակի մասին մտահոգություններ հայտնել ենք, որի պատճառը Լաչինի միջանցքի շրջափակումն է։
Եվրոպական Միությունը հայտարարություն է արել, և մենք այդ հայտարարությանը կողմ ենք, սատարում ենք, և այնտեղ կոչ է արվում ապահովել անվտանգությունը և Լեռնային Ղարաբաղի բնակիչների տեղաշարժի ազատությունը, մի շարք այլ բաներ ևս։ Բայց մենք պետք է ապագայի մասին մտածենք։ Ես շատ բարձր եմ գնահատում խաղաղությանը միտված տեսանկյունը, դիտանկյունը, որով այս խնդրին անդրադառնում է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը։ Ես սա ճիշտ մոտեցում եմ համարում, դա է ճիշտ ուղին: Նա կարող է ակնկալել մեր աջակցությունը, Եվրամիության և այլ անդամ պետությունների աջակցությունը, քանի որ մենք պետք է մտքում պահենք մի հանգամանք, սա չի կարող ժամանակավոր լուծում լինել։
Մենք բոլորս պետք է դիտարկենք, թե ինչպես կարելի է լավագույն մոտեցումն ապահովել և զարգացում ապահովել Հայաստանի համար, իսկ դրա համար անհրաժեշտ է մնայուն տևական խաղաղություն և անվտանգություն տարածաշրջանում։ Սա պետք է մեր ընդհանուր նպատակը լինի մեր բոլոր աշխատանքներում, մենք պետք է դրան միտված լինենք։
