Հայ մշակոյթն ու լեզուն պահպանելու կոչուած Համազգայինը իր հիմնադրութենէն 95 տարի ետք հաստատ քայլերով կը շարունակէ իր երթը:
Համազգային հայ Կրթական և Մշակութային Միութիւնը հիմնադրուած է 1928-ին ազգային նշանաւոր գործիչներ՝ Լևոն Շանթի, Նիկոլ Աղբալեանի, Համօ Օհանջանեանի, Գասպար Իփէկեանի և այլ մտաւորականներու կողմէ, որոնք կը գիտակցէին, որ ժողովուրդի մը գոյատևման գրաւականը լեզուի ու մշակոյթի պահպանումն է։
Միութեան 95 ամեայ գործունէութիւնն ամփոփուեցաւ Պէյրութի մէջ կազմակերպուած հանդիսաւոր արարողութեան ժամանակ: Համազգայինի հրատարակչատան և ցուցադրահի տնօրէն Յակոբ Հաւաթեանը ներկայացուց Համազգայինի անցած ճանապարհը ներկայի դերակատարութիւնն ու դիմագրաւած մարտահրաւէրները շեշտելով ապագայի ծրագիրներու կարևորութեան վրայ:
Երեկոյի ընթացքին կատարումներով հանդէս եկան միութեան երաժշտական, պարային և թատերական խումբերը:
Այսօր Համազգայինի գործունէութիւնը կը ծաւալի աշխարհով մէկ Ամերիկաներէն, Եւրոպա, Միջին Արևելք, Ռուսիա, Աւստրալիա, Հայրենի Հայաստան ու Արցախ։ Հոն ուր հայկական գաղութ կայ Համազգայինը ներկայ է։
Արմեն Յուրնեշլյան (Հայ ավետարանական քոլեջի տնօրէն) - Համազգայինի կարևորութիւնը կը կայանայ հայապահպանումը շարունակելու գործին մէջ։ Այն ինչ որ Համազգայինի հիմնադիրները կատարեցին սփիւռքի մէջ, հայ մշակոյթի ճամբով հայը հայ պահելու համար այսօր մարտահրաւէրները շատ աւելի դժուար են քան 95 տարի առաջ այնպէս որ առաքելութիւնը կը շարունակէ հիմնադիրներու տեսինքը վառ պահելու մէջ։
Համազգայինը կը սերմանէ հայեցի դաստիարակութիւն, գեղարուեստական ճաշակ, կը մշակէ ապագայ հայ արուեստագէտը։
Զաքար Քեշիշյան (Համազգային հայ կրթական և մշակութային միության կենտրոնական վարչության ատենապետ)
Այսօր նոր մարտահրաւէրներ կան ի հարկէ և մենք պարտաւոր ենք շարունակելու ստեղծուած աշխատանքը, պահել պահպանելու ստեղծուած արժէքները և անցեալին վերանայելով վերանորոգենք մեր ձևով մը յանձնառութիւնը և ըստ մեր հնարաւորութիւններուն, ըստ մեր հաւատամքին ըստ մեր ծրագիրներուն ուրուագծենք Համազգայինի և անոր ճամբով հայ մշակոյթի և կրթութեան ապագան։
Համազգային հայ Կրթական և Մշակութային Միութեան 95-ամեակի նուիրուած միջոցառումներու ծիրէն ներս Լիբանանի Շրջանային վարչութեան հրաւէրով տեղի ունեցաւ աշխարհահռչակ դաշնակահար և յօրինող Սէրուժ Գրաճեանի ելոյթը ընկերակցութեամբ խումբ մը հայրենի արուեստագէտներու։ Սէրուժ Գրաճեանը հանդիսատէսին պարգևեց բարձրորակ երաժշտութիւն հրամցնելով միջազգային, արաբական և հայկական արուեստի իւրայատուկ կատարումներ։
Սերուժ Գրաճյան (Դաշնակահար) - Ես իմ երաժշտական առաջին քայլերը առած եմ Համազգայինի միջոցաւ 95 ամեակին կը մաղթեմ այն որ ըրած են մինչև հիմա աւելի մեծ եռանդով աւելի մեծ կորովով իրենց գործը առաջ տանին որովհետև իրենց գործը ամբողջ աշխարհին մէջ իսկապէս որ unique է այսինքն շատ ինքնատիպ է։ Եւ կը կարծեմ որ մեր մշակոյթի հայ մշակոյթի ջահակիրներն են իրենք»:
Տասնամեակներ շարունակ Համազգայինի յարկին տակ ջանք չէ խմայուած յաջողութեան պսակադրման և նպատակներու իրագործման ի խնդիր։ Միութեան դերակատարութիւնը մեծ է ու նշանակալից հայ ինքնութեան պահպանման բնագաւառին մէջ։
Նորայր Նաջարյան (Բեյրութի «Կոմիտաս» մասնաճիւղի ատենապետ) - Այսօր Համազգայինը 95 տարուայ մէջ սփիւռքը իր ամբողջութեամբ, իր հայեցի դաստիարակութիւնը, դպրութիւնը մշակոյթը, հայ մշակոյթի պահպանումը առաւել այսօր տարածումը ամբողջ աշխարհով Համազգայինը կատարեց։ Եթէ այս 95 տարուան մէջ այսքան ըրաւ ուրեմն դիմացնիս տակաւին շատ ճամբայ կայ շատ բան ունինք ընելիք»։
Մօտաւորապէս մէկ դար աշխատանք տարուած է հայը հայ պահելու մշակոյթի և դպրութեան ճամբով։Վարձքը կատար բոլոր համազգայնականներուն և ապագայի բեղուն գործունէութիւն։
Հեղինակ՝ Փաթիլ Մկրտիչեան
