Ազգային, կրոնական, սեռական կամ այլ խտրականություն, Հայաստանում արգելված նյութերի, թմրամիջոցների գովազդ կամ վաճառք, հափշտակություններ. սրանք առցանց հարթակում տարածված հանցավոր արաքների մի մասն են, որոնք կանխելու համար գլխավոր դատախազությունը առաջարկում է գտնել իրավական կարգավորումներ, և այդ նպատակով գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը դիմել է Կառավարություն:
Գոռ Աբրահամյան (ՀՀ գլխավոր դատախազի խորհրդական) - Օրինակ՝ մենք ունենք գործեր, պետք է նշեմ, որ գլխավոր դատախազը նույնպես 2021 թվականի դատախազության գործունեությունը ԱԺ-ում ներկայացնելիս, հատուկ դրան անդրադաձ կատարեց. խոսքը վերաբերում է թմրամիջոցների ապօրինի շրջանառությանը, և վերջին շրջանում քրեական բազմաթիվ գործեր են քննվում, որոնցում համացանցային տեղեկատվական ռեսուրսների ազդեցությունը կամ օգտագործումը անասելի չափերի են հասել:
Դատախազությունը դիտարկել է նաև միջազգային փորձը, օրինակ՝ Գերմանիայում օրենքով ամրագրված է՝ նման դեպքերում դիմել սոցցանցերի ղեկավարությանը՝ կոնտենտը արգելափակելու համար, հակառակ դեպքում տուգանվում է հարթակ տրամադրողը՝ 5 միլիոնից 50 մլն եվրոյով:
Գոռ Աբրահամյան - Մենք ոչ թե ուզում ենք վերահսկել ազատ խոսքը, կարծիքը, մեկնաբանությունը, այլ ուզում ենք թույլ չտալ այն կոնտենտի տարածումը, որը հանցագործության տարր է պարունակում:
Խնդիրը իրականում կա, հանցագործություններն էլ աճել են, բայց, փորձագիտական հանրությունը պայքարի մեթոդների ընտրության հարցում խնդիրներ է տեսնում:
Արթուր Պապյան (տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ) - Երբ խոսք է լինում ինչ-որ բան կանխելու մասին, մենք իրավական խնդրի ենք բախվում, որովհետև մենք կարծես խախտում ենք անմեղության կանխավարկածը: Չի կարելի կանխել հանցագործություն, եթե դա չի կատարվել, և ավելին՝ քանի որ մենք գործ ունենք ինտերնետ տիրույթի հետ, նման մտքերը կարող են բավական վտանգավոր արարքների հանգեցնել:
Հայաստանում առցանց հարթակը ազատներից է համարվում՝ ասում է Արթուր Պապյանը, և երբ փորձենք դա սահմանափակել, շատ ընկերություններ դուրս կգան հայկական շուկայից: Հավելում է՝ դատախազությանը կամ այլ պատկան մարմիններին ոչինչ չի խանգարում հետապնդել, գտնել ու պատասխանատվության ենթարկել հանցագործներին, բայց դա չանել խոսքի ազատության սահմանափակման հաշվին:
Արթուր Պապյան - Ելնելով հայաստանյան իրավիճակից՝ մենք կարծում ենք, որ ստեղծելու դեպքում նման հարթակը կարող է չարաշահվել, օգտագործվել ընդդիմախոսների դեմ, օգտագործել քննադատների դեմ: Դա վատ կազդի երկրի տնտեսության, երկրի վարկանիշի վրա, քննադատության կարժանանա: Իմ կարծիքով՝ բոլորովին նպատակահարմար չէ այդ ճանապարհով գնալը:
Պապյանը վստահ է՝ նման մեխանիզմների ներդրումը արդյունավետ չի լինի հակառակորդների կիբեռհարձակումների կամ ֆիշինգի դեմ պայքարելու համար, քանի որ դրանք հիմնականում առանց անձի նույնականացման են արվում:
Մասնագետն առաջարկում է նոր կարգավորում մշակելու փոխարեն զարգացնել իրավապահ համակարգի՝ կիբեռհանցագործության դեմ պայքարի բաժինները: Գլխավոր դատախազի խորհրդականի խոսքով՝ դատախազությունը կոնկրետ մոդել չի ներկայացրել, բարձրաձայնել է խնդրի մասին՝ ակնկալելով նմանատիպ հանցագործությունները կանխելու ընդունելի տարբերակների քննարկում: